"anksiyete ne demek?
Anksiyete, yaygın ve karmaşık bir duygudur. Herkes zaman zaman kaygı hisseder, ancak anksiyete bozukluğu olan kişilerde bu duygu aşırı, kontrol edilemez ve uzun sürelidir. Hayatın birçok alanını olumsuz etkileyebilir.
Anksiyetenin Belirtileri:
Anksiyetenin belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak genel olarak şunları içerir:
- Fiziksel Belirtiler: Hızlı kalp atışı, terleme, titreme, nefes darlığı, göğüs ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi, kas gerginliği, uyku bozuklukları, sindirim sorunları.
- Duygusal Belirtiler: Sürekli endişe ve korku hissi, kontrol kaybı hissi, gerginlik, huzursuzluk, sinirlilik, odaklanma güçlüğü, umutsuzluk, depresyon.
- Davranışsal Belirtiler: Kaçınma davranışları (kaygıya neden olan durumlardan kaçınma), aşırı dikkatlilik, huzursuzluk, uyku problemleri, madde kullanımı (kendi kendine ilaçlama).
Anksiyete Bozukluklarının Çeşitleri:
Birkaç farklı anksiyete bozukluğu türü vardır, bunlardan bazıları:
- Genelleştirilmiş Anksiyete Bozukluğu (GAD): Sürekli ve aşırı endişe, çoğu zaman belirli bir neden olmaksızın.
- Panik Bozukluk: Beklenmedik ve yoğun panik atakları yaşamak. Panik ataklar, şiddetli korku, hızlı kalp atışı, nefes darlığı ve diğer fiziksel belirtileri içeren kısa süreli, yoğun korku nöbetleridir.
- Sosyal Anksiyete Bozukluğu (Sosyal Fobi): Diğer insanlarla etkileşim kurmaktan veya yargılanmaktan aşırı korku ve endişe.
- Spesifik Fobi: Belirli bir nesne, durum veya durumdan aşırı ve rasyonel olmayan korku (örneğin, örümcekler, yükseklik, uçaklar).
- Ayrılık Anksiyetesi Bozukluğu: Yakın ilişkide olduğu kişilerden ayrılmaktan aşırı endişe. Çocuklarda ve yetişkinlerde görülebilir.
- Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Travma sonrası gelişen ve tekrarlayan travmatik olay hatıraları, kabuslar, korku, kaçınma davranışları ile karakterize edilen bir bozukluktur.
Anksiyetenin Tedavisi:
Anksiyete bozukluklarının tedavisi genellikle şu yöntemleri içerir:
- Psikoterapi: Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve diğer psikoterapi yöntemleri, anksiyeteyle başa çıkma stratejileri öğrenmeye yardımcı olur.
- İlaç Tedavisi: Doktorunuz, anksiyete belirtilerini hafifletmeye yardımcı olmak için antidepresanlar, anksiyolitikler veya diğer ilaçları reçete edebilir. İlaç tedavisi genellikle psikoterapi ile birlikte kullanılır.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, yeterli uyku, stres yönetimi teknikleri (örneğin, meditasyon, yoga, derin nefes egzersizleri) anksiyete semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Ne Zaman Bir Uzmana Danışmalısınız?
Anksiyete belirtileri günlük yaşantınızı önemli ölçüde etkiliyorsa veya yönetilemez hale geliyorsa, bir ruh sağlığı uzmanına (psikolog, psikiyatrist) danışmalısınız. Erken müdahale, anksiyete bozukluklarının etkili bir şekilde tedavi edilmesine yardımcı olur.
Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Anksiyete yaşıyorsanız, doğru tanı ve tedavi planı için bir sağlık uzmanına başvurmalısınız.